Hứa thưởng là hình thức giao dịch dân sự làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự. Hình thức này khá phổ biến hiện nay, tuy nhiên vẫn chưa có nhiều chủ thể nắm rõ về vấn đề này. Vậy hứa thưởng là gì? Quy định của pháp luật về hứa thưởng ra sao?
Hứa thưởng là gì?
Căn cứ theo Điều 570 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:
– Người đã công khai hứa thưởng phải trả thưởng cho người đã thực hiện công việc theo yêu cầu của người hứa thưởng.
– Công việc được hứa thưởng phải cụ thể, có thể thực hiện được, không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
Theo đó, hứa thưởng được xem là một giao dịch dân sự được thể hiện dưới dạng hành vi pháp lý đơn phương của một chủ thể. Khi đó, bên hứa thưởng sẽ đưa ra điều kiện, quy định cho người khác để thực hiện một yêu cầu nhất định làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự cho một chủ thể khác.
Đặc điểm hứa thưởng
Một là, “Hứa thưởng” là những hành vi pháp lý đơn phương. Theo đó, người hứa thưởng hay người tổ chức các cuộc thi văn hóa, nghệ thuật… có thể tự mình đưa ra các điều kiện, mức thưởng… mà không phụ thuộc vào ý chí của các chủ thể tham gia vào quan hệ Hứa thưởng.
Hai là, khi tham gia vào quan hệ hứa thưởng, các bên hoàn toàn không bị bó buộc bởi một sự cam kết hay thỏa thuận song phương nào do bản chất của hứa thưởng là hành vi pháp lý đơn phương.
Ba là, có tính công khai. Tính công khai trong quan hệ hứa thưởng thể hiện trước hết ở chỗ, các chế định này, không ấn định cũng như không giới hạn về chủ thể tham gia, mà chỉ đưa ra một số quy ước hay điều kiện nhất định.
Quy định về hứa thưởng?
- Bên hứa thưởng
Là cá nhân hoặc pháp nhân có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, có nghĩa vụ phải tiếp nhận kết quả công việc mà người khác đã thực hiện xong, đúng với các điều kiện mà bên hứa thưởng đưa ra.
Bên hứa thưởng có quyền rút lại tuyên bố hứa thưởng nếu chưa đến hạn bắt đầu thực hiện công việc. Trường hợp này bên hứa thưởng phải tuyên bố về thời hạn bắt đầu thực hiện công việc. Nếu tuyên bố hứa thưởng không quy định về thời gian bắt đầu thực hiện công việc thì việc tuyên bo đó có hiệu lực kể từ khi tuyên bô công khai. Việc rút lại tuyên bổ hứa thưởng phải được thực hiện theo cách thức và trên phương tiện mà việc hứa thưởng đã công bố (Điều 571).
Bên hứa thưởng có thể tuyên bố về thời gian bắt đầu và thời gian kết thúc công việc. Trong khoảng thời gian đó, bên hứa thưởng phải thực hiện cam kết của mình nếu người khác đã thực hiện xong những điều kiện hứa thưởng. Hết thời gian đó, bên hứa thưởng không buộc phải trả thưởng cho người đã thực hiện công việc không đúng hạn.
- Bên được trả thưởng
Là người đã hoàn thành công việc mà bên hứa thưởng tuyên bố. Sau khi thực hiện xong công việc phải bàn giao lại cho bên hứa thưởng và nhận phần thưởng do bên trả thưởng trả.
– Nếu một người thực hiện công việc hứa thưởng thì người đó có quyền nhận thưởng.
– Nhiều người thực hiện công việc nhưng hành vi của họ hoàn toàn độc lập với nhau, người nào thực hiện xong trước, người đó được nhận thưởng. Nếu họ cùng hoàn thành công việc vào cùng một thời điểm thì phần thưởng được chia đều cho tất cả mọi người. Trường hợp này họ thực hiện một loại công việc giống nhau, thời gian giao kết quả công việc trùng nhau và có một phần thưởng duy nhất. Cũng có thể cùng một loại công việc nhưng có nhiều phần thưởng, người nào hoàn thành công việc đó đúng thời hạn sẽ được nhận một phần thưởng riêng. Điều này phụ thuộc vào việc tuyên bố trả thưởng.
– Nhiều người cùng cộng tác để thực hiện công việc đo người hứa thưởng yêu cầu, họ sẽ được nhận chung phần thưởng, phần của mỗi người phụ thuộc vào công sức đóng góp của họ (Điều 572 Bộ luật dân sự năm 2015).
Hứa thưởng nhưng không thực hiện có vi phạm pháp luật không?
Thông qua quy định tại khoản 1 Điều 570 Bộ luật Dân sự 2015, có thể thấy việc hứa thưởng là một hành vi pháp lý đơn phương của một chủ thể, thể hiện ý chí của một bên chủ thể không có sự thỏa thuận thống nhất ý chí giữa các bên như hợp đồng dân sự. Đồng thời, tại Bộ luật Dân sự 2015 cũng không có quy định chế tài xử lý đối với những trường hợp không thực hiện việc hứa thưởng. Do đó, trong trường hợp người hứa thưởng không thực hiện nghĩa vụ hứa thưởng của mình thì sẽ không phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.