Việc xây dựng mộ, nhà thờ cho người thân đã khuất là việc làm rất quan trọng trong mỗi gia đình. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ các quy định pháp luật về việc sử dụng đất để xây mộ. Hiện nay, ở những vùng quê, người dân thường có ý định mua lại những mảnh đất ruộng gần nhà để xây mộ để dễ bề hương khói, nhưng việc làm này có đúng theo các quy định của pháp luật hay không?
Theo khoản 1 Điều 57 Luật Đất đai năm 2013 về những trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải xin phép cơ quan nhà nước có thẩm quyền:
– Chuyển đất trồng lúa sang đất trồng cây lâu năm, đất trồng rừng, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối.
– Chuyển đất trồng cây hàng năm khác sang đất nuôi trồng thủy sản nước mặn, đất làm muối, đất nuôi trồng thủy sản dưới hình thức ao, hồ, đầm.
– Chuyển đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất sang sử dụng vào mục đích khác trong nhóm đất nông nghiệp.
– Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp.
– Chuyển đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất sang đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc thuê đất.
– Chuyển đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở.
– Chuyển đất xây dựng công trình sự nghiệp, đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp không phải là đất thương mại, dịch vụ sang đất thương mại, dịch vụ; chuyển đất thương mại, dịch vụ, đất xây dựng công trình sự nghiệp sang đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp.
Vậy nên, sử dụng đất nông nghiệp vào mục đích khác không phải đất sản xuất nông nghiệp thì cần phải làm thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất theo đúng quy định của pháp luật. Muốn sử dụng đất ruộng để xây mộ cho người khuất thì cần phải thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp.
Tuy nhiên, tại Điều 3 Nghị định 23/2016/NĐ-CP ngày 05/4/2016 về xây dựng, quản lý, sử dụng nghĩa trang và cơ sở hỏa táng thì việc sử dụng đất để xây dựng phần mộ gia đình phải nằm trong quy hoạch đất làm nghĩa trang được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt được quy định như sau:
– Tất cả các nghĩa trang, cơ sở hỏa táng phải được quy hoạch. Việc quy hoạch, đầu tư xây dựng nghĩa trang, cơ sở hỏa táng tuân thủ pháp luật về quy hoạch, xây dựng, bảo vệ môi trường).
– Việc quản lý đất nghĩa trang, cơ sở hỏa táng phải tuân thủ theo pháp luật về đất đai, tiết kiệm và hiệu quả; bảo đảm an toàn, an ninh và vệ sinh môi trường.
– Chủ đầu tư xây dựng nghĩa trang, cơ sở hỏa táng có trách nhiệm quản lý, sử dụng nghĩa trang và cơ sở hỏa táng theo quy định của Nghị định này và các quy định hiện hành khác có liên quan.
– Cơ quan quản lý nhà nước về nghĩa trang theo phân cấp của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm hướng dẫn, kiểm tra, giám sát công tác quản lý, sử dụng nghĩa trang và cơ sở hỏa táng; kiến nghị hoặc xử lý các vi phạm về quản lý, sử dụng nghĩa trang và cơ sở hỏa táng trên địa bàn theo thẩm quyền.
Như vậy, khi mua đất ruộng để xây mộ thì cần thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại cơ quan có thẩm quyền. Cùng với đó, để có thể thực hiện xây dựng và quy tụ phần mộ gia đình thì phải phù hợp với kế hoạch sử dụng đất của địa phương trong quy hoạch nghĩa trang, nghĩa địa và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Nếu mảnh đất ruộng đó không nằm trong kế hoạch sử dụng đất nghĩa trang, nghĩa địa hoặc không được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt mà vẫn cố tình thực hiện thì đây là hành vi vi phạm pháp luật.