Trái phiếu chuyển đổi là gì?
Căn cứ theo khoản 3 Điều 4 Nghị định 153/2020/NĐ-CP: Trái phiếu chuyển đổi là loại hình trái phiếu do công ty cổ phần phát hành và có thể chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông của chính công ty đó theo điều kiện, điều khoản được xác định tại phương án phát hành trái phiếu.
Có thể thấy được phần nào đặc trưng của trái phiếu chuyển đổi, việc có thể chuyển đổi khiến trái phiếu chuyển đổi vừa mang đặc điểm của trái phiếu vừa có đặc trưng của cổ phiếu. Trái phiếu chuyển đổi đương nhiên vẫn là trái phiếu, được tính lãi suất và thanh toán khi đáo hạn, tuy nhiên, trái phiếu chuyển đổi có thể chuyển thành cổ phiếu phổ thông.
Trái phiếu chuyển đổi cho phép nhà đầu tư đầu tư trái phiếu nhưng vẫn có thể chuyển sang đầu tư cổ phiếu. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp phát hành trái phiếu chuyển đổi như một cách để trì hoãn trả nợ khi trái phiếu chuyển đổi thành cổ phiếu.
Điều kiện phát hành trái phiếu chuyển đổi
Khoản 3, Điều 9, Nghị định 153/2020/NĐ-CP quy định điều kiện phát hành trái phiếu chuyển đổi như sau:
- Doanh nghiệp phát hành trái phiếu chuyển đổi bắt buộc là công ty cổ phần.
- Đối tượng mua trái phiếu chuyển đổi là các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, nhà đầu tư chiến lược và số lượng nhà đầu tư chiến lược chỉ được phép dưới 100 nhà đầu tư.
- Đáp ứng các điều kiện như khi chào bán trái phiếu không chuyển đổi không kèm chứng quyền được quy định tại Điểm b, c, d, đ, Khoản 1, Điều 9, Nghị định 153/2020/NĐ-CP.
- Các đợt chào bán trái phiếu chuyển đổi riêng lẻ phải cách nhau tối thiểu 06 tháng kể từ ngày kết thúc đợt chào bán gần nhất.
- Hoạt động chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu, thực hiện chứng quyền cần phải đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật về tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài.
Ưu và nhược điểm của trái phiếu chuyển đổi
Đối với nhà đầu tư (trái chủ)
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| – Được đảm bảo hưởng mức lãi cố định khi chưa tiến hành việc chuyển đổi và không phải gánh chịu những rủi ro của công ty trên thị trường chứng khoán. – Có quyền lựa chọn, chuyển đổi sang cổ phiếu khi giá cổ phiếu tăng, hoặc giữ nguyên trái phiếu hưởng lãi suất khi giá cổ phiếu giảm – Giá thị trường của trái phiếu chuyển đổi có chiều hướng ổn định hơn giá cổ phiếu trong thời kỳ thị trường xuống giá. | – Khi chưa chuyển đổi hoặc nếu không có cơ hội chuyển đổi thì chỉ được hưởng mức lợi tức với lãi suất thấp hơn trái phiếu thông thường. – Có thể bị thua lỗ hơn nếu người phát hành không trả được nợ (hoặc không thanh toán lãi và gốc đúng hạn). – Thời gian chuyển đổi thường dài nên có thể tiềm ẩn yếu tố rủi ro. |
Đối với doanh nghiệp phát hành
| Ưu điểm | Nhược điểm |
| – Lãi suất của trái phiếu chuyển đổi thấp hơn trái phiếu thông thường, cho phép công ty huy động được vốn với chi phí thấp. – Công ty có thể loại trừ chi phí trả lãi cố định khi thực hiện chuyển đổi, vì vậy sẽ giảm được nợ. – Tạo thêm kênh huy động vốn trên thị trường khi việc phát hành cổ phiếu và trái phiếu thông thường không thuận lợi. | – Khi nhà đầu tư chọn quyền chuyển đổi sang cổ phiếu sẽ làm gia tăng lượng cổ đông công ty, dẫn đến thay đổi trong việc kiểm soát và điều hành. – Vốn chủ sở hữu bị pha loãng khi tăng số cổ phiếu lưu hành trên thị trường lúc thực hiện quyền chuyển đổi. – Lợi tức trái phiếu được tính vào chi phí, từ đó được tính trừ vào thu nhập chịu thuế của công ty, ảnh hưởng đến lợi nhuận sau thuế của công ty. |
Mỗi sản phẩm chứng khoán đều có mặt ưu và nhược riêng. Trước khi quyết định mua trái phiếu nhà đầu tư nên tìm hiểu và nghiên cứu về công ty phát hành: Tình hình kinh doanh, các báo cáo tài chính, báo cáo trả lãi cho những đợt phát hành trái phiếu trước đó để đảm bảo tính an toàn đối với kết quả đầu tư của mình.