Quy trình tố tụng hình sự tại Việt Nam bao gồm các giai đoạn chính sau:
Khởi tố vụ án hình sự
– Khởi tố vụ án: Khi có dấu hiệu của hành vi phạm tội, cơ quan điều tra (Công an, Viện kiểm sát) sẽ tiến hành khởi tố vụ án hình sự. Quyết định khởi tố vụ án phải được lập thành văn bản và gửi đến Viện kiểm sát để kiểm sát việc khởi tố.
– Khởi tố bị can: Sau khi khởi tố vụ án, cơ quan điều tra sẽ tiến hành khởi tố bị can nếu có đủ căn cứ xác định một người đã thực hiện hành vi phạm tội. Quyết định khởi tố bị can cũng phải được lập thành văn bản và gửi đến Viện kiểm sát.
Điều tra
– Thu thập chứng cứ: Cơ quan điều tra tiến hành thu thập chứng cứ, lấy lời khai của bị can, bị cáo và các nhân chứng. Các biện pháp điều tra bao gồm khám xét, bắt giữ, tạm giam, tạm giữ, và các biện pháp khác theo quy định của pháp luật.
– Kết thúc điều tra: Sau khi hoàn tất việc thu thập chứng cứ, cơ quan điều tra sẽ lập bản kết luận điều tra và đề nghị truy tố hoặc đình chỉ điều tra nếu không đủ căn cứ để truy tố.
Truy tố
– Viện kiểm sát: Viện kiểm sát nhân dân tiến hành truy tố bị can, bị cáo ra trước tòa án. Viện kiểm sát sẽ xem xét hồ sơ vụ án, nếu thấy đủ căn cứ sẽ lập cáo trạng và chuyển hồ sơ sang tòa án để xét xử.
– Cáo trạng: Cáo trạng là văn bản của Viện kiểm sát, trong đó nêu rõ hành vi phạm tội của bị can, bị cáo và các căn cứ pháp lý để truy tố. Cáo trạng phải được gửi đến tòa án và bị can, bị cáo.
Xét xử
– Chuẩn bị xét xử: Tòa án nhận hồ sơ vụ án từ Viện kiểm sát và tiến hành chuẩn bị xét xử. Tòa án sẽ ra quyết định đưa vụ án ra xét xử và thông báo cho các bên liên quan.
– Phiên tòa sơ thẩm: Tòa án tiến hành xét xử công khai, đảm bảo quyền bào chữa của bị cáo và quyền lợi của các bên liên quan. Tại phiên tòa, các bên sẽ trình bày quan điểm và chứng cứ của mình. Tòa án sẽ căn cứ vào các quy định pháp luật và tình hình thực tế để ra phán quyết.
– Phiên tòa phúc thẩm: Nếu các bên không đồng ý với phán quyết của tòa án sơ thẩm, họ có quyền kháng cáo lên tòa án cấp trên để xét xử lại vụ án. Phiên tòa phúc thẩm sẽ xem xét lại toàn bộ hoặc một phần của vụ án theo yêu cầu của các bên.
Thi hành án
– Thi hành bản án: Sau khi bản án có hiệu lực pháp luật, cơ quan thi hành án tiến hành thi hành các hình phạt đã được tuyên. Việc thi hành án phải đảm bảo đúng quy định của pháp luật và quyền lợi của các bên liên quan.
– Giám sát thi hành án: Viện kiểm sát nhân dân có trách nhiệm giám sát việc thi hành án để đảm bảo tính hợp pháp và công bằng.