Quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài là gì?
Căn cứ theo khoản 2 Điều 663 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài như sau:
𝑃ℎ𝑎̣𝑚 𝑣𝑖 𝑎́𝑝 𝑑𝑢̣𝑛𝑔1. 𝑃ℎ𝑎̂̀𝑛 𝑛𝑎̀𝑦 𝑞𝑢𝑦 đ𝑖̣𝑛ℎ 𝑣𝑒̂̀ 𝑝ℎ𝑎́𝑝 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 𝑎́𝑝 𝑑𝑢̣𝑛𝑔 đ𝑜̂́𝑖 𝑣𝑜̛́𝑖 𝑞𝑢𝑎𝑛 ℎ𝑒̣̂ 𝑑𝑎̂𝑛 𝑠𝑢̛̣ 𝑐𝑜́ 𝑦𝑒̂́𝑢 𝑡𝑜̂́ 𝑛𝑢̛𝑜̛́𝑐 𝑛𝑔𝑜𝑎̀𝑖.𝑇𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 ℎ𝑜̛̣𝑝 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 𝑘ℎ𝑎́𝑐 𝑐𝑜́ 𝑞𝑢𝑦 đ𝑖̣𝑛ℎ 𝑣𝑒̂̀ 𝑝ℎ𝑎́𝑝 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 𝑎́𝑝 𝑑𝑢̣𝑛𝑔 đ𝑜̂́𝑖 𝑣𝑜̛́𝑖 𝑞𝑢𝑎𝑛 ℎ𝑒̣̂ 𝑑𝑎̂𝑛 𝑠𝑢̛̣ 𝑐𝑜́ 𝑦𝑒̂́𝑢 𝑡𝑜̂́ 𝑛𝑢̛𝑜̛́𝑐 𝑛𝑔𝑜𝑎̀𝑖 𝑘ℎ𝑜̂𝑛𝑔 𝑡𝑟𝑎́𝑖 𝑣𝑜̛́𝑖 𝑞𝑢𝑦 đ𝑖̣𝑛ℎ 𝑡𝑢̛̀ Đ𝑖𝑒̂̀𝑢 664 đ𝑒̂́𝑛 Đ𝑖𝑒̂̀𝑢 671 𝑐𝑢̉𝑎 𝐵𝑜̣̂ 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 𝑛𝑎̀𝑦 𝑡ℎ𝑖̀ 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 đ𝑜́ đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑎́𝑝 𝑑𝑢̣𝑛𝑔, 𝑛𝑒̂́𝑢 𝑡𝑟𝑎́𝑖 𝑡ℎ𝑖̀ 𝑞𝑢𝑦 đ𝑖̣𝑛ℎ 𝑐𝑜́ 𝑙𝑖𝑒̂𝑛 𝑞𝑢𝑎𝑛 𝑐𝑢̉𝑎 𝑃ℎ𝑎̂̀𝑛 𝑡ℎ𝑢̛́ 𝑛𝑎̆𝑚 𝑐𝑢̉𝑎 𝐵𝑜̣̂ 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 𝑛𝑎̀𝑦 đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑎́𝑝 𝑑𝑢̣𝑛𝑔.
2. 𝑄𝑢𝑎𝑛 ℎ𝑒̣̂ 𝑑𝑎̂𝑛 𝑠𝑢̛̣ 𝑐𝑜́ 𝑦𝑒̂́𝑢 𝑡𝑜̂́ 𝑛𝑢̛𝑜̛́𝑐 𝑛𝑔𝑜𝑎̀𝑖 𝑙𝑎̀ 𝑞𝑢𝑎𝑛 ℎ𝑒̣̂ 𝑑𝑎̂𝑛 𝑠𝑢̛̣ 𝑡ℎ𝑢𝑜̣̂𝑐 𝑚𝑜̣̂𝑡 𝑡𝑟𝑜𝑛𝑔 𝑐𝑎́𝑐 𝑡𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 ℎ𝑜̛̣𝑝 𝑠𝑎𝑢 đ𝑎̂𝑦:
𝑎) 𝐶𝑜́ 𝑖́𝑡 𝑛ℎ𝑎̂́𝑡 𝑚𝑜̣̂𝑡 𝑡𝑟𝑜𝑛𝑔 𝑐𝑎́𝑐 𝑏𝑒̂𝑛 𝑡ℎ𝑎𝑚 𝑔𝑖𝑎 𝑙𝑎̀ 𝑐𝑎́ 𝑛ℎ𝑎̂𝑛, 𝑝ℎ𝑎́𝑝 𝑛ℎ𝑎̂𝑛 𝑛𝑢̛𝑜̛́𝑐 𝑛𝑔𝑜𝑎̀𝑖;
𝑏) 𝐶𝑎́𝑐 𝑏𝑒̂𝑛 𝑡ℎ𝑎𝑚 𝑔𝑖𝑎 đ𝑒̂̀𝑢 𝑙𝑎̀ 𝑐𝑜̂𝑛𝑔 𝑑𝑎̂𝑛 𝑉𝑖𝑒̣̂𝑡 𝑁𝑎𝑚, 𝑝ℎ𝑎́𝑝 𝑛ℎ𝑎̂𝑛 𝑉𝑖𝑒̣̂𝑡 𝑁𝑎𝑚 𝑛ℎ𝑢̛𝑛𝑔 𝑣𝑖𝑒̣̂𝑐 𝑥𝑎́𝑐 𝑙𝑎̣̂𝑝, 𝑡ℎ𝑎𝑦 đ𝑜̂̉𝑖, 𝑡ℎ𝑢̛̣𝑐 ℎ𝑖𝑒̣̂𝑛 ℎ𝑜𝑎̣̆𝑐 𝑐ℎ𝑎̂́𝑚 𝑑𝑢̛́𝑡 𝑞𝑢𝑎𝑛 ℎ𝑒̣̂ đ𝑜́ 𝑥𝑎̉𝑦 𝑟𝑎 𝑡𝑎̣𝑖 𝑛𝑢̛𝑜̛́𝑐 𝑛𝑔𝑜𝑎̀𝑖;
𝑐) 𝐶𝑎́𝑐 𝑏𝑒̂𝑛 𝑡ℎ𝑎𝑚 𝑔𝑖𝑎 đ𝑒̂̀𝑢 𝑙𝑎̀ 𝑐𝑜̂𝑛𝑔 𝑑𝑎̂𝑛 𝑉𝑖𝑒̣̂𝑡 𝑁𝑎𝑚, 𝑝ℎ𝑎́𝑝 𝑛ℎ𝑎̂𝑛 𝑉𝑖𝑒̣̂𝑡 𝑁𝑎𝑚 𝑛ℎ𝑢̛𝑛𝑔 đ𝑜̂́𝑖 𝑡𝑢̛𝑜̛̣𝑛𝑔 𝑐𝑢̉𝑎 𝑞𝑢𝑎𝑛 ℎ𝑒̣̂ 𝑑𝑎̂𝑛 𝑠𝑢̛̣ đ𝑜́ 𝑜̛̉ 𝑛𝑢̛𝑜̛́𝑐 𝑛𝑔𝑜𝑎̀𝑖.
– Có ít nhất một trong các bên tham gia là cá nhân, pháp nhân nước ngoài;
– Các bên tham gia đều là công dân Việt Nam, pháp nhân Việt Nam nhưng đối tượng của quan hệ dân sự đó ở nước ngoài.
Xác định luật áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài như thế nào?
Tiếp đó, tại Điều 664 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về xác định pháp luật áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài như sau:
𝑋𝑎́𝑐 đ𝑖̣𝑛ℎ 𝑝ℎ𝑎́𝑝 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 𝑎́𝑝 𝑑𝑢̣𝑛𝑔 đ𝑜̂́𝑖 𝑣𝑜̛́𝑖 𝑞𝑢𝑎𝑛 ℎ𝑒̣̂ 𝑑𝑎̂𝑛 𝑠𝑢̛̣ 𝑐𝑜́ 𝑦𝑒̂́𝑢 𝑡𝑜̂́ 𝑛𝑢̛𝑜̛́𝑐 𝑛𝑔𝑜𝑎̀𝑖1. 𝑃ℎ𝑎́𝑝 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 𝑎́𝑝 𝑑𝑢̣𝑛𝑔 đ𝑜̂́𝑖 𝑣𝑜̛́𝑖 𝑞𝑢𝑎𝑛 ℎ𝑒̣̂ 𝑑𝑎̂𝑛 𝑠𝑢̛̣ 𝑐𝑜́ 𝑦𝑒̂́𝑢 𝑡𝑜̂́ 𝑛𝑢̛𝑜̛́𝑐 𝑛𝑔𝑜𝑎̀𝑖 đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑥𝑎́𝑐 đ𝑖̣𝑛ℎ 𝑡ℎ𝑒𝑜 đ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑢̛𝑜̛́𝑐 𝑞𝑢𝑜̂́𝑐 𝑡𝑒̂́ 𝑚𝑎̀ 𝐶𝑜̣̂𝑛𝑔 ℎ𝑜̀𝑎 𝑥𝑎̃ ℎ𝑜̣̂𝑖 𝑐ℎ𝑢̉ 𝑛𝑔ℎ𝑖̃𝑎 𝑉𝑖𝑒̣̂𝑡 𝑁𝑎𝑚 𝑙𝑎̀ 𝑡ℎ𝑎̀𝑛ℎ 𝑣𝑖𝑒̂𝑛 ℎ𝑜𝑎̣̆𝑐 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 𝑉𝑖𝑒̣̂𝑡 𝑁𝑎𝑚.
2. 𝑇𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 ℎ𝑜̛̣𝑝 đ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑢̛𝑜̛́𝑐 𝑞𝑢𝑜̂́𝑐 𝑡𝑒̂́ 𝑚𝑎̀ 𝐶𝑜̣̂𝑛𝑔 ℎ𝑜̀𝑎 𝑥𝑎̃ ℎ𝑜̣̂𝑖 𝑐ℎ𝑢̉ 𝑛𝑔ℎ𝑖̃𝑎 𝑉𝑖𝑒̣̂𝑡 𝑁𝑎𝑚 𝑙𝑎̀ 𝑡ℎ𝑎̀𝑛ℎ 𝑣𝑖𝑒̂𝑛 ℎ𝑜𝑎̣̆𝑐 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 𝑉𝑖𝑒̣̂𝑡 𝑁𝑎𝑚 𝑐𝑜́ 𝑞𝑢𝑦 đ𝑖̣𝑛ℎ 𝑐𝑎́𝑐 𝑏𝑒̂𝑛 𝑐𝑜́ 𝑞𝑢𝑦𝑒̂̀𝑛 𝑙𝑢̛̣𝑎 𝑐ℎ𝑜̣𝑛 𝑡ℎ𝑖̀ 𝑝ℎ𝑎́𝑝 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 𝑎́𝑝 𝑑𝑢̣𝑛𝑔 đ𝑜̂́𝑖 𝑣𝑜̛́𝑖 𝑞𝑢𝑎𝑛 ℎ𝑒̣̂ 𝑑𝑎̂𝑛 𝑠𝑢̛̣ 𝑐𝑜́ 𝑦𝑒̂́𝑢 𝑡𝑜̂́ 𝑛𝑢̛𝑜̛́𝑐 𝑛𝑔𝑜𝑎̀𝑖 đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑥𝑎́𝑐 đ𝑖̣𝑛ℎ 𝑡ℎ𝑒𝑜 𝑙𝑢̛̣𝑎 𝑐ℎ𝑜̣𝑛 𝑐𝑢̉𝑎 𝑐𝑎́𝑐 𝑏𝑒̂𝑛.
3. 𝑇𝑟𝑢̛𝑜̛̀𝑛𝑔 ℎ𝑜̛̣𝑝 𝑘ℎ𝑜̂𝑛𝑔 𝑥𝑎́𝑐 đ𝑖̣𝑛ℎ đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑝ℎ𝑎́𝑝 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 𝑎́𝑝 𝑑𝑢̣𝑛𝑔 𝑡ℎ𝑒𝑜 𝑞𝑢𝑦 đ𝑖̣𝑛ℎ 𝑡𝑎̣𝑖 𝑘ℎ𝑜𝑎̉𝑛 1 𝑣𝑎̀ 𝑘ℎ𝑜𝑎̉𝑛 2 Đ𝑖𝑒̂̀𝑢 𝑛𝑎̀𝑦 𝑡ℎ𝑖̀ 𝑝ℎ𝑎́𝑝 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 𝑎́𝑝 𝑑𝑢̣𝑛𝑔 𝑙𝑎̀ 𝑝ℎ𝑎́𝑝 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 𝑐𝑢̉𝑎 𝑛𝑢̛𝑜̛́𝑐 𝑐𝑜́ 𝑚𝑜̂́𝑖 𝑙𝑖𝑒̂𝑛 ℎ𝑒̣̂ 𝑔𝑎̆́𝑛 𝑏𝑜́ 𝑛ℎ𝑎̂́𝑡 𝑣𝑜̛́𝑖 𝑞𝑢𝑎𝑛 ℎ𝑒̣̂ 𝑑𝑎̂𝑛 𝑠𝑢̛̣ 𝑐𝑜́ 𝑦𝑒̂́𝑢 𝑡𝑜̂́ 𝑛𝑢̛𝑜̛́𝑐 𝑛𝑔𝑜𝑎̀𝑖 đ𝑜́.”
– Pháp luật áp dụng đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài được xác định theo điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên hoặc luật Việt Nam.
– Trường hợp không xác định được pháp luật áp dụng theo 02 quy định nêu trên thì pháp luật áp dụng là pháp luật của nước có mối liên hệ gắn bó nhất với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài đó.
Tòa án tại Việt Nam có thẩm quyền giải quyết chung đối với vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài nào?
– Bị đơn là cá nhân cư trú, làm ăn, sinh sống lâu dài tại Việt Nam;
– Bị đơn là cơ quan, tổ chức có trụ sở tại Việt Nam hoặc bị đơn là cơ quan, tổ chức có chi nhánh, văn phòng đại diện tại Việt Nam đối với các vụ việc liên quan đến hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện của cơ quan, tổ chức đó tại Việt Nam;
– Vụ việc ly hôn mà nguyên đơn hoặc bị đơn là công dân Việt Nam hoặc các đương sự là người nước ngoài cư trú, làm ăn, sinh sống lâu dài tại Việt Nam;
– Vụ việc về quan hệ dân sự mà việc xác lập, thay đổi, chấm dứt quan hệ đó xảy ra ở ngoài lãnh thổ Việt Nam nhưng có liên quan đến quyền và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt Nam hoặc có trụ sở, nơi cư trú tại Việt Nam.