Hòa giải là một phương thức giải quyết tranh chấp thông qua sự thỏa thuận giữa các bên dưới sự hướng dẫn của một bên thứ ba trung lập.
Khái niệm hòa giải
Hòa giải là quá trình mà các bên tranh chấp tự nguyện tham gia để giải quyết mâu thuẫn thông qua sự can thiệp của một bên thứ ba trung lập (hòa giải viên). Hòa giải viên không có quyền quyết định mà chỉ giúp các bên đạt được thỏa thuận.
Khi nào bắt buộc phải hòa giải?
Tranh chấp đất đai
Theo quy định của Luật Đất đai, hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã là thủ tục bắt buộc trước khi các bên có thể khởi kiện ra tòa án về tranh chấp đất đai. Nếu các bên không thể tự hòa giải, họ phải gửi đơn yêu cầu hòa giải đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp.
Tranh chấp lao động
Theo Bộ luật Lao động, các tranh chấp lao động tập thể về quyền và lợi ích phải được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết hoặc tiến hành thủ tục đình công.
Tranh chấp kinh doanh, thương mại:
Trong một số trường hợp, các bên trong tranh chấp kinh doanh, thương mại có thể thỏa thuận về việc hòa giải trước khi khởi kiện ra tòa án hoặc yêu cầu trọng tài giải quyết. Tuy nhiên, hòa giải trong các tranh chấp này không phải là thủ tục bắt buộc, trừ khi có thỏa thuận riêng trong hợp đồng
Quy trình hòa giải tại Tòa án
Nộp đơn khởi kiện
Người khởi kiện nộp đơn khởi kiện, đơn yêu cầu giải quyết vụ việc dân sự hoặc khiếu kiện hành chính kèm theo tài liệu, chứng cứ đến Tòa án có thẩm quyền. Đơn có thể nộp trực tiếp, qua dịch vụ bưu chính hoặc trực tuyến.
Thụ lý đơn
Sau khi nhận đơn, Tòa án xem xét đơn trong 2 ngày làm việc. Nếu đơn thuộc thẩm quyền của Tòa án và không thuộc các trường hợp không hòa giải, Tòa án sẽ thông báo bằng văn bản cho người khởi kiện về quyền được lựa chọn hòa giải và lựa chọn Hòa giải viên.
Lựa chọn Hòa giải viên
Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận được thông báo của Tòa án, người khởi kiện gửi câu trả lời đồng ý hoặc không đồng ý cho Tòa án. Nếu đồng ý, Tòa án phân công Thẩm phán phụ trách hòa giải và chỉ định Hòa giải viên.
Tổ chức phiên hòa giải
Thẩm phán phụ trách hòa giải sẽ tổ chức phiên hòa giải với sự tham gia của các bên tranh chấp và Hòa giải viên. Phiên hòa giải có thể diễn ra tại trụ sở Tòa án hoặc địa điểm khác do các bên thỏa thuận.
Kết quả hòa giải
– Hòa giải thành: Nếu các bên đạt được thỏa thuận, Tòa án lập biên bản hòa giải thành và các bên ký kết. Biên bản này có giá trị pháp lý và các bên phải tuân thủ.
– Hòa giải không thành: Nếu hòa giải không thành, Tòa án lập biên bản hòa giải không thành và các bên có quyền khởi kiện ra Tòa án để giải quyết tranh chấp theo quy trình tố tụng.
Hòa giải là một phương thức giải quyết tranh chấp hiệu quả và tiết kiệm thời gian, chi phí. Trong một số trường hợp, hòa giải là thủ tục bắt buộc trước khi các bên có thể khởi kiện ra tòa án.