Hòa chung với xu thế hội nhập quốc tế, Đảng và Nhà nước ta đã đưa ra những chính sách khuyến khích nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào Việt Nam trên đa dạng các lĩnh vực khác nhau. Khi tiến hành góp vốn đầu tư, có rất nhiều vấn đề khiến chủ thể góp vốn và chủ thể nhận góp vốn còn băn khoăn, đặc biệt là vấn đề tài khoản góp vốn.
Nhà đầu tư nước ngoài là gì?
Theo pháp luật đầu tư Việt Nam, nhà đầu tư có thể được hiểu là tổ chức, cá nhân tiến hành thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh, nhà đầu tư bao gồm nhà đầu tư trong nước, nhà đầu tư nước ngoài và tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.
Căn cứ theo đó, nhà đầu tư nước ngoài là cá nhân, người mà có quốc tịch nước ngoài hoặc một tổ chức được thành lập theo pháp luật nước ngoài thực hiện việc hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam (khoản 19 Điều 3 Luật Đầu tư 2020). Nhà đầu tư nước ngoài được góp vốn vào tổ chức kinh tế theo 03 hình thức sau:
• Nhà đầu tư nước ngoài thực hiện việc mua cổ phần phát hành lần đầu hoặc cổ phần phát hành thêm của công ty cổ phần. Qua hoạt động này, nhà đầu tư nước ngoài sẽ trở thành cổ đông công ty cổ phần.
• Nhà đầu tư nước ngoài thực hiện việc góp vốn vào công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh. Qua hoạt động này, nhà đầu tư nước ngoài trở thành thành viên công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc thành viên công ty hợp danh.
• Góp vốn vào tổ chức kinh tế khác.
Các hình thức tài khoản góp vốn của nhà đầu tư nước ngoài
Căn cứ vào Thông tư 06/2019/TT-NHNN hướng dẫn về quản lý ngoại hối đối với hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam của Ngân hàng nhà nước thì sau khi doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, Giấy chứng nhận đăng ký25 doanh nghiệp, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài cần phải mở tài khoản góp vốn đầu tư để thực hiện góp vốn đầu tư. Tài khoản góp vốn tồn tại dưới 02 hình thức trực tiếp và gián tiếp:
Tài khoản vốn đầu tư trực tiếp là tài khoản thanh toán bằng ngoại tệ hoặc bằng đồng Việt Nam do doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, nhà đầu tư nước ngoài mở tại ngân hàng được phép để thực hiện các giao dịch liên quan đến hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam. Việc góp vốn đầu tư bằng tiền của nhà đầu tư nước ngoài, nhà đầu tư Việt Nam phải được thực hiện thông qua hình thức chuyển khoản vào tài khoản vốn đầu tư trực tiếp. Lưu ý trong trường hợp thực hiện khoản vay nước ngoài nhưng đồng tiền đi vay lại không tương xứng với đồng tiền mà doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài sử dụng khi tiến hành mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp. Khi đó, doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài được mở thêm tài khoản vốn đầu tư trực tiếp bằng loại đồng tiền đi vay tại ngân hàng được phép nơi đã mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp để thực hiện các giao dịch thu chi hợp pháp liên quan đến khoản vay nước ngoài, các giao dịch thu chi.
Tài khoản góp vốn đầu tư gián tiếp là tài khoản được lập bởi nhà đầu tư nước ngoài tại ngân hàng nước ngoài được phép kinh doanh, cung ứng dịch vụ ngoại hối ở Việt Nam. Thực hiện các giao dịch được phép khi thực hiện hoạt động đầu tư gián tiếp tại Việt Nam.
Hồ sơ mở tài khoản góp vốn của nhà đầu tư nước ngoài
Đối với tài khoản góp vốn trực tiếp
• Đơn đăng ký tài khoản vốn đầu tư trực tiếp (mẫu Phụ lục số 01 Thông tư số 36/2013/TT-NHNN).
• Hồ sơ pháp lý của nhà đầu tư bao gồm: Bản sao để đối chiếu Giấy chứng nhận thành lập doanh nghiệp hoặc Giấy chứng nhận đầu tư (nhà đầu tư là tổ chức); Giấy chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu (nhà đầu tư là cá nhân).
• Bản sao để đối chiếu Giấy chứng nhận đầu tư ra nước ngoài.
• Bản sao tiếng nước ngoài, bản dịch tiếng Việt (có xác nhận về tính chính xác của bản sao và bản dịch) văn bản chấp thuận đầu tư do cơ quan có thẩm quyền của nước tiếp nhận đầu tư cấp.
• Bản chính văn bản về tiến độ góp vốn đầu tư của dự án hoặc dự kiến tiến độ góp vốn đầu tư của dự án do nhà đầu tư lập.
• Bản chính văn bản xác nhận của tổ chức tín dụng về việc mở tài khoản vốn đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của nhà đầu tư.
Đối với tài khoản góp vốn gián tiếp
Hồ sơ mở tài khoản góp vốn đầu tư gián tiếp tùy thuộc vào yêu cầu của từng ngân hàng mà nhà đầu tư nước ngoài tiến hành mở tài khoản theo quy định của pháp luật. Nhưng thông thường, tài liệu mà nhà dầu tư nước ngoài cần cung cấp trong hoạt động này bao gồm:
• Bản sao Giấy chứng nhận thành lập doanh nghiệp;
• Bản sao Điều lệ;
• Bản sao giấy tờ pháp lý cá nhân của người đại diện theo pháp luật bao gồm: Hộ chiếu có hiệu lực hoặc căn cước công dân;
• Quyết định bổ nhiệm kế toán.